Trẻ Sơ Sinh Bị Nấc: Nguyên Nhân, Cách Xử Lý và Biện Pháp Phòng Ngừa Hiệu Quả

Trẻ sơ sinh bị nấc là tình trạng khá phổ biến và thường khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Dù hiện tượng này thường không nguy hiểm, nhưng việc hiểu rõ nguyên nhân, cách xử lý đúng cách và phòng ngừa nấc sẽ giúp ba mẹ yên tâm hơn trong hành trình chăm sóc bé yêu. Bài viết dưới đây, Nounou sẽ cung cấp những mẹo hay, hỗ trợ phụ huynh xử lý hiệu quả tình trạng này.

1. Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị nấc

Tình trạng trẻ sơ sinh bị nấc cụt xảy ra do sự co thắt không tự chủ của cơ hoành – một cơ bắp mỏng ngăn cách khoang ngực và bụng. Một số nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sơ sinh dễ bị nấc bao gồm:

• Bú quá nhanh hoặc bú quá no: Khi bé bú nhanh, không khí có thể vào bụng nhiều, làm căng dạ dày và kích thích cơ hoành.
• Nuốt nhiều không khí khi bú bình hoặc bú mẹ: Tư thế bú không đúng hoặc đầu ti không khớp có thể khiến bé nuốt không khí.
• Thay đổi nhiệt độ đột ngột: Không khí lạnh hoặc nước uống lạnh có thể gây co thắt cơ hoành.
• Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi lượng axit từ dạ dày đi ngược lên thực quản. Lúc này, hệ tiêu hóa của trẻ chưa thực sự hoàn thiện, dễ bị kích thích và dẫn đến nấc.

Ngoài ra, một số bé có cơ địa nhạy cảm cũng có thể dễ bị nấc hơn so với trẻ khác.

Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị nấc

>>Xem Thêm: Trẻ sơ sinh bị ho thì nên kiêng ăn gì?

2. Trẻ sơ sinh bị nấc có nguy hiểm không?

Phần lớn các trường hợp trẻ sơ sinh bị nấc là hiện tượng sinh lý bình thường và không ảnh hưởng đến sức khỏe. Nấc cụt ở trẻ thường tự hết sau vài phút và không cần can thiệp y tế.

Tuy nhiên, nếu trẻ bị nấc quá thường xuyên (nhiều lần mỗi ngày, kéo dài trên 15 phút) hoặc đi kèm với các dấu hiệu như quấy khóc, nôn trớ, bú kém, sụt cân… thì ba mẹ nên đưa bé đi khám để loại trừ các vấn đề liên quan đến tiêu hóa, hô hấp hoặc thần kinh.

3. Các cách xử lý khi trẻ sơ sinh bị nấc

Trẻ sơ sinh bị nấc nhiều quá thì phải làm sao? Dưới đây là một vài cách giúp khắc phục tình trạng nấc ở trẻ sơ sinh mà ba mẹ có thể tham khảo

3.1. Cho bé bú sữa

Khi trẻ bị nấc, một trong những cách tự nhiên và đơn giản nhất để giúp bé dễ chịu là cho bú sữa – đặc biệt là sữa mẹ. Ngoài việc cung cấp dưỡng chất cho bé trong 6 tháng đầu, sữa mẹ còn có tác dụng giúp cơ hoành của trẻ được thư giãn, từ đó làm giảm tình trạng nấc.

Tuy nhiên, cha mẹ nên cho trẻ bú chậm rãi, kiểm soát nhịp bú để hạn chế việc bé nuốt phải quá nhiều không khí. Điều này không chỉ giúp giảm nấc cụt mà còn ngăn ngừa hiệu quả tình trạng đầy hơi hay trào ngược dạ dày thực quản ở trẻ nhỏ.

Cho bé bú đúng cách giảm nguy cơ trẻ bị nấc

3.2. Thay đổi tư thế bú bé

Tư thế bú đúng là yếu tố quan trọng giúp phòng và chữa nấc. Khi bé đang bú bình hoặc bú mẹ, hãy giữ đầu bé cao hơn bụng để sữa xuống dễ dàng; đảm bảo núm vú (với bé bú bình) vừa với miệng bé để hạn chế việc nuốt không khí. Nếu thấy bé nấc trong lúc bú, có thể ngừng lại vài phút, sau đó tiếp tục khi bé đã thoải mái hơn.

Nên thay đổi tư thế bé bú tránh bị nấc cụt

3.3. Giúp bé ợ hơi sau bú

Sau mỗi cữ bú, đặc biệt là với bé bú bình, cha mẹ nên bế bé thẳng đứng, vỗ nhẹ lưng để bé ợ hơi. Cách này giúp giải phóng khí trong dạ dày, giảm áp lực lên cơ hoành và làm cơn nấc dịu lại. Có thể thực hiện trong vòng 10–15 phút sau khi bé bú xong.

3.4. Vỗ nhẹ vào lưng bé đúng cách

Khi thấy trẻ sơ sinh bị nấc, cha mẹ có thể bế bé theo tư thế thẳng đứng, đặt đầu bé tựa lên vai và dùng lòng bàn tay vỗ nhẹ vào lưng theo nhịp. Lưu ý không vỗ mạnh hoặc vỗ quá nhanh. Ngoài ra, có thể đặt bé nằm nghiêng và xoa lưng theo vòng tròn – điều này giúp bé thư giãn và dễ ợ hơi hơn.

Vỗ lưng chữa cho bé nấc cụt

3.5. Bịt nhẹ tai hoặc cánh mũi 

Một số chuyên gia dân gian cho rằng, dùng hai ngón tay bịt nhẹ hai cánh mũi hoặc hai lỗ tai của trẻ trong vài giây rồi thả ra, lặp lại 10–15 lần có thể làm dịu cơn nấc. Tuy nhiên, phương pháp này không nên áp dụng cho trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi và chỉ nên thực hiện nhẹ nhàng, tránh gây khó chịu cho bé.

3.6. Ngậm mật ong

Mẹ chỉ cần dùng một miếng gạc sạch đã được tiệt trùng, thấm vào lượng nhỏ mật ong, sau đó đặt nhẹ nhàng vào miệng bé để bé ngậm. Không chỉ làm dịu cơn nấc, cách này còn hỗ trợ phòng tránh tình trạng tưa lưỡi – vấn đề thường gặp ở trẻ nhỏ trong giai đoạn đầu đời.

Tuy nhiên, mẹ cần đặc biệt lưu ý không nên cho trẻ uống nước lạnh khi đang nấc, vì điều này có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Đồng thời, tránh bế xốc hoặc rung lắc bé trong lúc này, bởi hành động đó dễ gây trào ngược và khiến bé cảm thấy khó chịu, bất an.

4. Các biện pháp giúp tránh tình trạng nấc ở trẻ sơ sinh

Phòng ngừa tình trạng trẻ sơ sinh bị nấc là điều hoàn toàn có thể thực hiện được nếu cha mẹ lưu ý một số điểm sau:

- Chia nhỏ cữ bú: Thay vì cho bú quá nhiều trong một lần, nên chia nhỏ để bé tiêu hóa tốt hơn.

- Đảm bảo bé bú đúng tư thế: Giữ đầu bé cao, cơ thể nghiêng khoảng 45 độ khi bú để hạn chế việc nuốt khí.

- Cho bé ợ hơi thường xuyên: Sau mỗi 5–10 phút bú, hãy cho bé ợ hơi để giảm lượng không khí tích tụ trong dạ dày.

- Tránh vận động mạnh sau khi bú: Không nên bế bé rung lắc hoặc thay đổi tư thế đột ngột ngay sau khi ăn.

- Duy trì môi trường ổn định về nhiệt độ: Nhiệt độ phòng phù hợp giúp bé tránh bị cảm lạnh hay kích thích cơ hoành.

Hiện tượng trẻ sơ sinh bị nấc thường không nguy hiểm và có thể tự hết sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, cha mẹ cần theo dõi tần suất và biểu hiện đi kèm để kịp thời xử lý hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết. Nounou hy vọng bài viết ngày đã giúp ba mẹ áp dụng đúng cách chăm sóc và phòng ngừa sẽ giúp bé luôn thoải mái, dễ chịu và phát triển khỏe mạnh.

*Nguồn tham khảo: Vinmec

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy truy cập website nounou.vn hoặc fanpage Nounou - Chăm sóc trẻ tại nhà hoặc liên hệ ngay đến số hotline 0236 777 9591 để đặt lịch và được tư vấn các gói dịch vụ phù hợp nhé!